Fokker D.VII
Gestolen of gegeven?
Een bijzonder stuk Nederlandse luchtvaartgeschiedenis: een originele Fokker D.VII – die na een mysterieuze reis van 85 jaar terugkeert naar Nederland – is nu te zien in het museum.
Een lange reis naar huis
Na een afwezigheid van meer dan 80 jaar is de Fokker D.VII, een bijzonder stuk Nederlands erfgoed, teruggekeerd naar Nederland. Dit jachtvliegtuig uit de Eerste Wereldoorlog heeft vermoedelijk serienummer D-28. Maar helemaal zeker is dat (nog) niet.
Voorlopig is het voor een periode van vijf jaar (t/m 2030) te zien in het Nationaal Militair Museum, als bruikleen van het Deutsches Museum in München.
Nederlandse markeringen onder Duitse camouflageverf
Dit jachtvliegtuig verdween tijdens de Tweede Wereldoorlog spoorloos uit Nederland. Niemand wist waar het was gebleven, totdat Amerikaanse militairen van de Monuments, Fine Arts and Archives – beter bekend als de Monuments Men – het toestel in 1945 ontdekten in een boerenschuur in het Beierse Vilsbiburg.
Het vliegtuig was voorzien van Duitse markeringen en werd vervolgens overgedragen aan het Deutsches Museum in München. Jarenlang dacht iedereen dat het een Duits toestel was, tot restaurateurs in 1980 een opmerkelijke ontdekking deden: onder de camouflageverf kwamen originele Nederlandse markeringen tevoorschijn, waaronder een Nederlandse roundel en delen van de registratiecode ‘D-2?’, mogelijk D-28.
Een opmerkelijke ontdekking die het begin was van een fascinerende zoektocht naar de ware identiteit en geschiedenis van dit mysterieuze vliegtuig.
"De Fokker D.VII casus lijkt simpel, maar naarmate we er dieper induiken wordt de puzzel ingewikkelder. We zijn op zoek naar de laatste ontbrekende stukjes." Alfred Staarman, conservator
Het raadsel van de verdwijning
De Fokker D.VII was oorspronkelijk onderdeel van de Marineluchtvaartdienst, die twintig van deze toestellen in dienst had (D-20 tot en met D-39).
Hoe het vliegtuig precies van Nederland naar Beieren is gekomen, blijft vooralsnog een mysterie. Tussen mei 1940, toen het toestel nog in Nederland stond, en december 1945, toen het werd teruggevonden, ligt een periode waarover nog veel onduidelijk is. De meest waarschijnlijke verklaring wijst naar Hermann Göring, Hitlers rechterhand en zelf voormalig jachtvlieger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Göring vloog destijds zelf met een Fokker D.VII en had plannen voor een groot luchtvaartmuseum in Duitsland. Mogelijk liet hij dit Nederlandse exemplaar als een soort ‘geschenk’ naar Duitsland overbrengen. Maar de precieze gebeurtenissen blijven in nevelen gehuld.
In zowel Nederland als Duitsland loopt nog onderzoek naar de exacte toedracht van deze opmerkelijke verdwijning en herontdekking.
Onderzoek naar de herkomst: gestolen of gegeven?
Ondanks dat het onderzoek nog steeds gaande is, heeft het Deutsches Museum, mede op basis van het onderzoek met de Nederlandse collega’s, de intentie uitgesproken om de Fokker D.VII te restitueren aan Nederland. Er is in de afgelopen twee jaren intensief en collegiaal samengewerkt, maar nog niet alle belangrijke feiten zijn bekend waardoor vragen onbeantwoord blijven.
Hoewel de gevonden markeringen sterk wijzen op de D-28, ontbreekt nog definitief bewijs – niet alle cijfers van de registratie zijn volledig zichtbaar. Moderne forensische technieken ondersteunen de identificatie, maar er blijft een kleine kans dat het om een ander toestel gaat, mogelijk de D-20. Pas wanneer onomstotelijk vaststaat dat het daadwerkelijk om de D-28 gaat, zal het toestel officieel aan Nederland worden overgedragen.
Tot die tijd kun je dit bijzondere stuk luchtvaartgeschiedenis van dichtbij bewonderen. Een iconisch museumstuk dat blijft fluisteren over de geheimen die het nog altijd met zich meedraagt.
Meer weten over dit unieke verhaal?
Bekijk de Fokker D.VII met eigen ogen
De Fokker D.VII is nu te zien in het Nationaal Militair Museum.
Museumtickets bestellen