Centurion

Centurion

Ieder jaar voegen we bijzondere gastvoertuigen toe aan de line-up van het Soesterberg Zomeroffensief. De Centurion-gevechtstank was er in 2025 één van! De Centurion is een Britse gevechtstank die kort na de Tweede Wereldoorlog werd ontwikkeld. Ontworpen in april 1945, arriveerden de eerste exemplaren net te laat in Duitsland om nog aan de strijd deel te nemen. De massaproductie volgde snel en de tank kreeg de naam Centurion Mk I.

Twee Centurion Mk 5/2 gevechtstanks met 105 mm boordkanon op de Vlasakkers, Amersfoort (1965). Foto: NIMH

Symbool uit de vroege Koude Oorlog

In totaal zijn er 3.614 Centurions geleverd aan diverse landen, waaronder Nederland. De tank werd een belangrijk exportproduct voor het Verenigd Koninkrijk, mede doordat de Verenigde Staten na 1951 hun bondgenoten na de Tweede Wereldoorlog met nieuwe tanks wilden uitrusten in het kader van het MDAP (Mutual Defense Aid Program), en hierbij ook Britse productiecapaciteit inschakelden. Nederlands kreeg dus Britse tanks als Amerikaanse steun.

Nederland ontving in 1953 zijn eerste Centurions en nam er tot 1956 in totaal 591 in dienst. Dit betekende een aanzienlijke modernisering van de Nederlandse landmacht, die tot dan toe vooral met verouderde Shermans en RAM-tanks werkte. De Centurion vormde de kern van de pantserbrigades in Nederland en Duitsland. Hij werd zo voor vele cavaleristen en dienstplichtigen een symbool uit de vroege Koude Oorlog.

Spannende momenten voor de tankbemanningen waren 1956, (de Hongaarse Opstand) en 1962 (de Cuba crisis), toen de eskadrons in verhoogde staat van paraatheid werden gesteld.

Traagste tank

De Centurion was niet zonder tekortkomingen. Met een maximumsnelheid van 34 km/u behoorde hij tot de traagste tanks van zijn generatie. De oorspronkelijke Rolls-Royce Meteor Mark IV benzinemotor leverde 640 pk, maar was niet alleen relatief zwak, ook inefficiënt. In combinatie met een brandstoftank van 545 liter bedroeg het operationele bereik slechts 96 km, wat in het veld als een ernstig nadeel werd ervaren. Pogingen om dit te verhelpen met een onhandige aanhangwagen (op één wiel) met 900 liter extra brandstof waren in de praktijk weinig succesvol en zelfs gevaarlijk in gevechtssituaties.

Deze uitvoering van Centurion Mk 5/2-tank is uitgerust met het verbeterde 105 mm L7A1 kanon. De tank is voorzien van een mitrailleur.50 RMG (Ranging Machine Gun) om de doelafstand nauwkeuriger op te meten, en van een mitrailleur 7.62mm MAG, die coaxiaal is geplaatst. Een ander herkenningspunt van deze verbeterde versie van de Centurion is het rek achter aan de toren. Foto: NIMH

Modernisering

De Centurion bleef tot ver in de jaren zestig en zeventig in gebruik, mede dankzij voortdurende modernisering. Buitenlandse gebruikers, zoals Israël en Nederland, vervingen de benzinemotor door efficiëntere dieselmotoren, wat het rijbereik en de betrouwbaarheid aanzienlijk verbeterde. Ook werden latere versies uitgerust met grotere brandstoftanks (tot 1.036 liter bij de Mk 7) en verbeterde vuurleidingssystemen. Het hoge brandstofverbruik en de onderhoudsintensiteit bleven echter minpunten.

De Centurion bleef in Nederlandse dienst tot 1992, toen de Leopard 1 en 2 definitief het stokje overnamen.

De Centurion in actie zien?

De Centurion-tank van de Rekwisieten Commissie Koninklijke Landmacht (RCKL) komt naar het Soesterberg Zomeroffensief! Deze tank rijdt mee in de tankshow, kun je van dichtbij bewonderen in de static display én onze experts vertellen er meer over tijdens ‘Tanks in het Vizier’ op zaterdag 30 augustus.

Soesterberg Zomeroffensief

Jaarlijks aan het einde van de zomervakantie vindt het Soesterberg Zomeroffensief plaats. Onze knallende afsluiting van de zomer! Met tanks, militaire vliegtuigen, indrukwekkende demo’s en veel militaire historie.

Volgend jaar keert ons grote zomerevenement terug op zaterdag 29 en zondag 30 augustus 2026. Zet het vast in je agenda, want dat wil je niet missen!