Met muziek op
de eerste rang

Veldslagen zijn in het verleden altijd al een inspiratiebron geweest voor componisten. Soms had dit betrekking op trots en heldhaftigheid, soms op dood en verderf. Napoleon had een spoor van veldslagen in Europa achtergelaten, die een bron van inspiratie vormden voor de muziek en schilderkunst.

Een van de bekendste veldslagen is die bij Waterloo in 1815. Twee dagen voor deze fatale veldslag vond de Slag bij Quatre-Bras plaats, waar ook de Nederlandse troepen een belangrijke rol speelden. Deze veldslag wordt binnenkort tot leven geroepen in Het Nationaal Militair Museum met een speciaal gecomponeerd muziekstuk.

De Slag bij Waterloo - The Battle Of Waterloo | Silberman

Facing my Waterloo

Waterloo is al eerder door muzikanten gebruikt. In 1974 wint de Zweedse popgroep ABBA het Eurovisie Songfestival, met dank aan Napoleon. ‘Waterloo’ is tot op de dag van vandaag een iconisch nummer, geïnspireerd op de beroemde veldslag. De voor Napoleon zo fatale veldslag is ook terug te vinden in de klassieke muziek. Componist Benedict Silberman (1901-1971) componeerde ruim 140 jaar later ‘De slag bij Waterloo’.

De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso tijdens een uitvoering van het muziektheaterstuk. Bron: Ministerie van Defensie

Bommen Berend

Sommige musici vinden hun inspiratie nog verder in het verleden. Zo is er in de zomer van 2022, speciaal voor de herdenking van het Gronings Verzet in het Rampjaar 1672, een muziekstuk gecomponeerd. Het Gronings Verzet vond plaats in een periode dat Nederland van alle kanten werd bedreigd. Ook de bisschop van Münster vormde een bedreiging voor de Republiek.

Deze bisschop, met de bijnaam Bommen Berend, meende dat Groningen tot zijn grondgebied behoorde en wilde het daarom inlijven. Jan de Haan componeerde naar aanleiding van deze geschiedenis een muziekstuk dat werd uitgevoerd door de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso onder leiding van dirigent Tijmen Botma.

Schilderij komt tot leven

Sinds drie maanden bevindt het schilderij ‘De Moedige Verdediging van de Stelling bij Les Quatre-Bras’ van de schilder Jan Willem Pieneman zich in ons museum. Momenteel wordt het onder het oog van het publiek gerestaureerd.

Op het schilderij wordt de Slag bij Quatre-Bras verbeeld. Pieneman schenkt veel aandacht aan de benarde situatie waarin geportretteerden zich bevinden; alsof je op de eerste rang zit.

Om deze beleving kracht bij te zetten zal de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso een uniek muziekstuk uitvoeren tijdens de Nacht van de Militaire Muziek. Het werk is speciaal voor dit schilderij gecomponeerd. Tijdens de opvoering brengt acteur Jelmer de Groot de afgebeelde personages tot leven. Zo waant de toeschouwer zich echt op het strijdtoneel. De repetities zijn al in volle gang. De Nacht van de Militaire Muziek vindt plaats op zaterdag 18 maart in het Nationaal Militair Museum.

Conservator NMM Paul van Brakel
"Het slagveld als inspiratiebron: in harmonie verder." Paul van Brakel - Conservator